به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، علیرغم اقلیم ۴ فصل و پتانسیل بالای تولید در بخش کشاورزی، عوامل متعددی همچون بیتوجهی مسئولان به اجرای قانون خرید تضمینی، تاخیر در پرداخت مطالبات، کمبود ماشینآلات ریزدارنده برداشت و رانتجویی واردکنندگان مانع توسعه کشت دانههای روغنی به عنوان یکی از مهمترین محصولات استراتژیک شد.
دانههای روغنی از جمله مهمترین محصولات استراتژیک در بخش کشاورزی به شمار میرود که به دلیل کاربردهای فراوان در تغذیه انسان و کنجاله در تغذیه دام و طیور و همچنین مصارف گوناگون صنعتی، از جایگاه ویژهای در بین محصولات کشاورزی برخوردارند.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که صنعت روغن نباتی بر پایه تولید دانههای روغنی استوار است که بخش زیادی از این محصول استراتژیک به سبب بیتوجهی به بازرگانی محصول کلزا و حمایت نشدن به موقع کشت، از طریق واردات تامین میشود چراکه بیتوجهی به بازرگانی محصول کلزا و حمایت نشدن به موقع کشت، تولید اینمحصول استراتژیک را با فراز و نشیبهای زیادی روبهرو کرده است.
چندی پیش علیرضا مهاجر، مجری طرح دانههای روغنی با اشاره به اینکه بیشترین وابستگی را به روغن و کنجاله دام و طیور داریم، اظهار کرد: در شرایط فعلی تحریم بیشترین وابستگی را به تامین روغن مورد نیاز صنف و صنعت داریم، در حالی که افزایش نرخ خرید تضمینی دانههای روغنی میتواند کشاورزان را به افزایش کشت تولید انواع دانههای روغنی ترغیب کند.
وی با اشاره به اینکه واردات روغن کماکان در حال انجام است، افزود: طی ماههای اخیر به واردات کنجاله و روغن ارز قابل توجهی اختصاص یافت که با این وجود کمبودی در عرضه روغن مورد نیاز کشور وجود ندارد.
مهاجر ادامه داد: امسال پیشبینی می شود که ۱۸ درصد روغن مورد نیاز از محل تولید داخل تامین شود.
مجری طرح دانه های روغنی با تاکید بر اجرای برنامه خوداتکایی تولید دانه های روغنی گفت: اگر مسئولان اراده کافی بر اجرای طرح خوداتکایی تولید دانه های روغنی داشته باشند، رقمی بالغ بر ۳ میلیارد دلار از محل واردات روغن و کنجاله سویا صرفه جویی ارزی خواهیم داشت.
با وجود چالش های متعدد تولیدکنندگان در تامین روغن مورد نیاز به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات بازار روغن و علل مشکل آنها در تامین نیازشان با خبر شویم:
- ۸۴ درصد روغن مورد نیاز وارداتی است
سیدجعفر حسینی، مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی، با اشاره به اینکه بخش عمده روغن مورد نیاز از طریق واردات تامین میشود، اظهار کرد: در حال حاضر ۱۶ درصد روغن مورد نیاز در داخل و ۸۴ درصد از طریق واردات تامین میشود.
وی افزود: واردکنندگان روغن به سبب رانت حاصل از واردات مانع جلوگیری از توسعه کشت دانه روغنی در کشور شدند.
حسینی ادامه داد: علیرغم پتانسیل تولید دانههای روغنی در کشور اعم از منابع آبی، خاکی، نیروی انسانی و زیرساختهای تولید، اما موانع متعددی سد راه توسعه صادرات کشت کلزا، ذرت، آفتابگردان و گلرنگ شده است.
مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به موانع پیش روی توسعه کشت دانههای روغنی در کشور بیان کرد: بیتوجهی به اعلام به موقع قانون خرید تضمینی موجب شده کشاورزان استقبالی از کشت کلزا، سویا و آفتابگردان نکنند.
به گفته وی، در سال زراعی ۹۹_۹۸، شورای اقتصاد قیمت خرید تضمینی هر کیلو کلزا را ۴ هزار و ۶۶۰ تومان اعلام کرد، در حالی که نرخ واقعی برحسب هزینههای تولید باید ۵ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام میشد که نرخ اعلامی برای کشاورزان مقرون به صرفه نبوده است.
حسینی کمبود کمباین برداشت ریزدارنده را یکی دیگر از موانع توسعه کشت کلزا برشمرد و گفت: افت محصول در مراکز خرید، تاخیر در پرداخت مطالبات و عدم توزیع بستههای حمایتی به کلزاکاران از سوی وزارت جهاد کشاورزی مانع توسعه کشت دانه های روغنی در کشور شد.
این مقام مسئول تولید کلزا را یکی از سیاستهای اقتصاد مقاومتی برشمرد و گفت: علیرغم تاکید بر توسعه کشت دانههای روغنی در داخل، اما متاسفانه برنامهریزی وزارت جهاد کشاورزی و شورای اقتصاد بر کشت این محصول استراتژیک ضعیف است. در حالی که کشت آفتابگردان به دلیل نیاز آبی کم در الگوی کشت کشاورزان نقشی ندارد.
حسینی ادامه داد: با وجود پتانسیل زمین، آب کافی و مدیریت از سوی کشاورزان انتظار می رود که زیرساختهای لازم فراهم شود.
مشاور ارشد نظامصنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به راهکارهای کاهش واردات روغن بیان کرد: با وجود پتانسیل آب و زمین کافی با ایجاد زیرساخت های لازم باید به سمت و سویی رویم که از رانت های موجود بکاهیم.
- خودکفایی روغن مستلزم چیست؟
علی خانمحمدی، مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی، با انتقاد از نبود زیرساختهای لازم در بخش کشاورزی اظهار کرد: با توجه به نبود امکانات و زیرساختهای لازم در بخشهای مختلف کشاورزی اعم از دانههای روغنی درصددیم تا با سازماندهی مناسب از لحاظ مکانیزاسیون، زمان کشت، بذر و نهادهها مشکلات را مرتفع کنیم.
وی افزود: با توجه به تاکید وزیر جهاد کشاورزی بر خودکفایی و خوداتکایی محصولات کشاورزی انتظار میرود که تمامی امکانات برای پایداری تولید به کار گرفته شود.
خانمحمدی ادامه داد: اگر بخواهیم همانند گذشته آهسته به سمت و سوی ایجاد زیرساختهای لازم پیش رویم، نمیتوان امیدی به خوداتکایی و خودکفایی دانههای روغنی داشت.
مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به این که ۹۲ درصد روغن مورد نیاز کشور وارداتی است، بیان کرد: علیرغم اقلیمهای مختلف برای کشت دانههای روغنی، اعلام نامناسب قیمت خرید تضمینی و نبود زیرساختهای لازم مانع دستیبابی به تامین روغن مورد نیاز در داخل شده است.
- گران فروشی ۳۰ تا ۵۵ درصدی روغن مایع مصارف کارخانههای صنعتی
قاسمعلی حسنی، دبیر کل بنکداران مواد غذایی، با اشاره به این که تولیدکنندگان در تامین روغن خوراکی با چالشهایی مواجه هستند، اظهار کرد: با وجود کمبود کالا و کاهش واردات، شاهد گرانفروشی در روغن ۱۶ کیلویی حلب هستیم.
وی قیمت مصرف کننده هر حلب ۱۶ کیلویی روغن را ۱۱۲ هزار تومان اعلام کرد و افزود: این در حالی است که از ۱۴۵ هزار تا ۱۷۲ هزار تومان در بازار به فروش میرسد که امر بیانگر گرانفروشی ۳۰ تا ۵۵ درصدی قیمت است.
حسنی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد روغن مورد نیاز وارداتی است، بیان کرد: در حال حاضر واردات روغن تنها از سوی بازرگانی دولتی انجام میشود، در حالی که انتظار میرود بخش خصوصی همانند دیگر کالاها اقدام به واردات این کالا کند.
دبیر کل بنکداران مواد غذایی با انتقاد از گرانفروشی ۳۰ تا ۵۵ درصدی روغنمایع مصارف کارخانجات صنعتی خبر داد و گفت: با آزادسازی نرخ ارز تمامی مشکلات این بخش مرتفع می شود.
- اما و اگرهای افزایش قیمت روغن | چالش تامین روغنپیش روی تولیدکنندگان
جمشید مغازهای، رئیس انجمن بیسکویت، شیرینی و شکلات، با اشاره به اینکه تولیدکنندگان در تامین روغن مورد نیاز با چالشهایی مواجه هستند، اظهار کرد: طی یک ماهه اخیر تولیدکنندگان شیرینی و شکلات در تهیه روغن مورد نیاز با مشکلاتی مواجه بودند که با وجود رایزنی های مختلف سهمیه یکماهه هر چند به میزان محدود از بازرگانی دولتی تامین شد.
وی افزود: شرکت بازرگانی دولتی سهمیه یکماهه کارخانههای شکلاتسازی را روغن خام تحویل داد که در نهایت با انعقاد قرارداد با چند کارخانه، روغن مورد نیاز کارخانجات شکلاتسازی را تامین کردیم.
مغازهای با اشاره به اینکه ماهانه کارخانههای شکلاتسازی ۲۵ هزار تن روغن مصرف میکنند، بیان کرد: بنا بر آمار سالانه ۳۰۰ تا ۳۲۰ هزار تن روغن مورد استفاده قرار میگیرد که ۸۵ درصد را روغن تخصصی صنعت و ۱۵ درصد را روغن آفتابگردان و سویا شامل میشود.
به گفته این مقام مسئول، روغن خام مورد نیاز کارخانههای شکلات از طریق واردات و روغنهای مورد نیاز تخصصی صنعت از تولید داخل تامین میشود.
رئیس انجمن بیسکویت، شیرینی و شکلات در پایان با بیان این که قیمت روغن نوسانی نداشته است، تصریح کرد: شرکت بازرگانی دولتی سهمیه روغن یک ماهه کارخانهها را با نرخ قبلی در اختیار تولیدکنندگان قرارداد و هماکنون اظهار نظری راجع به تغییر قیمت در ماه آتی نمیتوان داشت چرا که کارگروه تنظیم بازار متولی قیمتگذاری روغن است.
نظر شما